ساحره ـ رابرت ایگرز
رابرت ایگرز، فیلم‌ساز ۳۶ ساله‌ی آمریکایی که امسال با فیلم فانوس دریایی در جشنواره‌های متعددی حضور داشته، در سال ۲۰۱۵ فیلمی ساخته به نام ساحره که قصه‌ی یک خانواده‌ی تبعیدشده به منطقه‌ای بیرون شهر را روایت می‌کند. پدر خانواده با تلقی خاص و سرسختانه‌اش از مسیحیت، باعث خشم مقامات شهر می‌شود و به‌ناچار، همراه همسر و پنج فرزندش زندگی سختی را در یک کلبه، در حاشیه‌ی جنگلی مرموز آغاز می‌کند. آن‌چه در منطقه‌ی بکر اطراف‌شان رخ می‌دهد و حیواناتی که کنارشان زندگی می‌کنند، آن‌‌جور که در نگاه اول به نظر میرسند به «طبیعت» تعلق ندارند.
ساحره یک فیلم ترسناک برآمده از اغلب دست‌مایه‌های رایج در فیلم‌هایی است که با تسخیر روح، جادوی سیاه، طلسم، نفوذ روح پلید در بدن حیوان یا انسان و گردهمایی‌های شرورانه سر و کار داشته‌اند. فیلم‌ساز از همه‌ی آن‌چه در طول تاریخ قصه‌گویی و سینما خوانده یا دیده استفاده کرده برای خلق موقعیتی وهم‌ناک که به نظر می‌رسد در آن، نیروهای ناپیدا تسلطی کامل بر انسان‌های ضعیف پیدا کرده‌اند و مشغول بازی دادن‌شان برای رسیدن به هدف‌شان شده‌اند. هرچه شرایط وخیم‌تر می‌شود، حجم صحنه‌های خونین و دلخراش هم افزایش پیدا می‌کند.
ایگرز تا الان همین دو فیلم را ساخته که در چند ویژگی، اشتراک دارند: انتخاب موقعیت‌هایی متعلق به قرون گذشته، گرفتاری و ایزوله‌شدن شخصیت‌ها در یک لوکیشن و عدم توانایی‌شان برای دسترسی به دنیای بیرون، رفتار شوم حیواناتی که اهلی به نظر میرسند، از بین رفتن تدریجی مرز واقعیت و توهم، و درگیرشدن کاراکترها در موقعیت‌های خونین و مشمئزکننده. علاقه‌ی او به کار با فضاهای بصری بکر و استفاده از کمپوزیسیون‌های متکی به طبیعت وحشی نیز در هر دو فیلم عیان است، هر دو فیلم را در مناطقی از کشور کانادا فیلم‌برداری کرده و تمایلی به استفاده از پرده‌ی عریض هم ندارد.
فضای ذهنی ایگرز را باید یک جور الهام‌گیری پست‌مدرن و خشن از دنیای قصه‌های ادگار آلن پو دانست. در هر دو فیلمش با ایده‌های قصه‌های پو کار می‌کند، اما موقعیت‌ها را شوم‌تر و دل‌خراش‌تر از او طراحی می‌کند. جداافتادگی کاراکترهایش و بازیچه‌ی نیروهای اهریمنی شدن‌شان به‌شدت یادآور قصه‌های پو است. و البته تمایل به جاری کردن نوعی شناعت در فیلم‌هایش دارد که لزوماً از دنیای پو نمی‌آید.
ظهور فیلم‌‌سازانی با دلبستگی‌ها و دغدغه‌های رابرت ایگرز در کنار کسی مثل جردن پیل و دو فیلم ترسناکی که اخیراً ساخته، نشان می‌دهد طرف‌داران فیلم‌های ترسناک هم‌چنان می‌توانند به رویکردهای جدید و گسترده‌تر شدن دامنه‌ی جنون جاری در این ژانر امیدوار باقی بمانند!
امتیاز از ۵ ستاره: ★★ ½