دسامبر 2022

حرکت دوربین‌های مؤثر فیلم، قاب‌های زیبایی می‌‌سازد که مینی‌مالیسم روایت در پرهیز از اشاره به بسیاری از جزئیات را جبران می‌کند. آن‌چه در تصویر حذف شده، ما را وادار می‌کند به تقلای ذهنی برای پیدا کردن توضیح برای وقایعی که رخ می‌دهد.

فیلم جدید اسپیلبرگ شاید اجرایی رئالیستی از ای. تی. است که همان جمع خانوادگی را دارد، روابط بچه‌ها، حضور پدر و مادر و بحران خانوادگی، اما کنجکاوی‌های کودکانه و هیجان ملاقات با یک بیگانه‌ی فضایی کنار رفته و جایش را به کشف سینما و قابلیت‌های جادویی‌اش داده.

چسبیدن گی‌یرمو دل‌تورو به عنوان اصلی فیلم اصلاً یعنی همین که آن‌چه می‌بینیم بیش از آن‌که به کارلو کولودی تعلق داشته باشد، انتخاب اجزایی از قصه‌ی اصلی و آفریدن چیزی تازه است که در دنیای گی‌یرمو دل‌تورو تأسیس شده و موجودیت پیدا کرده.

ونزدی را آلفرد گاف و مایلز میلر طراحی کرده‌اند، تیم برتون علاوه بر این‌که تهیه‌کننده‌ی اجرایی (و سرمایه‌گذار) است چهار اپیزود از هشت اپیزود را کارگردانی کرده، اما تمام اجزا و عناصر سریال چنان تیم برتونی‌اند که نمی‌توانیم سهم او را منحصر به همین عناوین درج‌شده در تیتراژ فرض کنیم.

کاملاً قابل درک است تماشاگر شیفته‌ی بازی تاج‌و‌تخت به‌هرحال از آن‌چه می‌بیند رضایت پیدا کند چون بعد از آن فصل پایانی ضعیف که رؤیاپردازی همه را برای تماشای یک پایان‌بندی به‌یاد‌ماندنی بر باد داد، همین که هست بهتر از وداع همیشگی با آن دنیای جذاب و رازآمیز است.

موطلایی با در نظر گرفتن فضای این سال‌ها و دامنه‌های جنبش می‌تو ساخته شده تا از این موقعیت بهترین بهره را ببرد. سازندگان امیدوار بوده‌اند نتیجه‌ی کارشان به مؤثرترین فیلم این جریان تبدیل شود، اما حالا به نظر می‌رسد در دورترین فاصله از چنین آرزویی قرار گرفته؛ فیلمی هدررفته از هر جهت. چرا؟

همه‌ی جزئیات با ذکر اسم‌های واقعی و حتی حضور شاهدهای واقعی در نقش خودشان (اشلی جاد) کنار هم چیده شده. سازندگان فیلم خواسته‌اند تا جایی که ممکن است روایتی مستند ارائه دهند که بیننده را قدم به قدم شریک کشف حقیقت کند تا از جزئیات پرونده‌ی متهم اصلی باخبر شود.

با همه‌ی بدقوارگی‌ها و آشفتگی‌ها، فقط به‌دلیل کنجکاوی برای مشخص‌شدن حد و مرز بدسلیقگی در بر باد دادن آن‌چه دستاورد تالکین محسوب می‌شود، تا آخرین اپیزود هم صبر کردم، چیزی عوض نشد؛ این سریال فقط برای پول درآوردن ساخته شده، بدون تعارف و به همین روشنی و صراحت!

در بهتره به سال زنگ بزنی ترکیب جیمی مک‌گیل ـ کیم وکسلر عاقبت به رستگاری مرد انجامید چون زن، خودش یکی از عوامل رشد این هیولا بود و جایی فهمید، از ترکیب دونفره کنار کشید تا هیولا آسیب‌پذیر شود و مجال بازگشت به قلمرو انسانیت برایش حفظ شود.