نظریههای نقد فیلم
نظریهی فیلم ـ ۱
مروری بر ۱۲ نظریهی معتبر و پرکاربرد برای تحلیل و تفسیر فیلم
در دهههای اخیر، چندین نظریهی تحلیل و تفسیر فیلم در محافل علمی دنیا اعتبار یافته. هر نظریهپرداز یا منتقد به یکی از این نظریهها گرایش دارد.
در این دوره، روی ۱۲ نظریهی فراگیرتر مکث خواهیم کرد و هر جلسه، یکی را مرور میکنیم.
نظریهی مؤلف
مؤلف در یک گروه فیلمسازی کیست؟ آیا نتیجهی نهایی، حاصل کنترل خلاقهی او بر کل پروسهی تولید است و فیلم را باید حاصل نفوذ دیدگاه شخصی او بدانیم؟
نظریهی اقتباس
فیلمهایی را که نسخهی تغییریافتهی یک رمان، یک قطعه موسیقی، یک نمایشنامه یا هر منبع مستقل دیگر محسوب میشوند، چطور باید تحلیل کنیم؟
نظریهی ژانر
ژانر چیست؟ به چه نوع فیلمهایی میگوییم «فیلم ژانر» و چرا برای نقد این دسته از فیلمها باید به قواعد و قراردادهای ژانر توجه کنیم؟
نظریهی فرمالیسم
وقتی میگوییم یک فیلمساز «فرمالیست» است، او را ستایش میکنیم یا مشغول تقبیح آثارش شدهایم؟
نظریهی مارکسیسم
مارکسیسم در یک کلام، یعنی توصیف تحولات اجتماعی بر مبنای عوامل اقتصادی. آیا فیلمها را هم میشود بر این مبنا تحلیل کرد؟
نظریهی رئالیسم
فیلمساز رئالیست به شباهت تنگاتنگ با واقعیت بها میدهد. به نمایش جزئیات دقیق هر چیز یا هر صحنه پایبند است. این به نتیجهی کارش ارزش میدهد؟

برای تشریح مبانی هر نظریه، هر جلسه ابتدا فیلمی نمایش داده میشود که نمونهای به حساب میآید برای همان نظریه.
در این دوره، ۱۲ فیلم زیر را خواهیم دید:
Run Lola Run
Tom Tykwer
1998
Chicago
Rob Marshall
2002
Anna Karenina
Joe Wright
2012
Edward Scissorhands
Tim Burton
1990
Oldboy
Park Chan-Wook
2003
Moulin Rouge
Baz Luhrmann
2001
Kes
Ken Loach
1969
Snowpiercer
Bong Joon Ho
2013
North by Northwest
Alfred Hitchcock
1959
Close-up
Abbas Kiarostami
1990
Rabbit-Proof Fence
Phillip Noyce
2002
Thelma & Louise
Ridley Scott
1991
علاوه بر عناوین بالا، ۶ نظریهی دیگری که در این دوره، مرور میشود:
نظریهی پستمدرنیسم
پستمدرنیسم، هر ایدئولوژی و هر تئوری را به نفع تکثر ارزشها و روشها رد میکند.
تحلیل بر مبنای نژاد و قومیت
گروههایی از مردم به یک خانواده تعلق دارند و اجدادی یکسان دارند. بازتاب این همبستگی ژنتیک در آثار هنری چیست؟
تحلیل روانکاوانه
فروید و یونگ با استفاده از تکنیکهایی چون تفسیر رؤیا و تداعی آزاد، نظامی از نظریههای روانشناسانه پدید آوردهاند.
تحلیل بر مبنای رابطهی فیلم و تماشاگر
دقت به کیفیت ارتباط خاصی که سینما و ستارگانش با مخاطب به وجود آورده، چه نقشی در درک فیلم دارد؟
نظریهی فمینیسم
آیا نظریهی برابری جنسیتها هم میتواند مدخلی برای تحلیل دستهای از فیلمها به شمار آید؟
نظریهی نئوفرمالیسم
تمرکز بر شیوهی روایت و عناصر سبک در یک فیلم سینمایی، چه اصولی در اختیار ما قرار میدهد تا فیلمها را درست بفهمیم؟
مدت زمان هر جلسه: ۳ ساعت
در این دوره، ابتدا نظریه بهطور کامل شرح داده میشود، در انتها، فیلمی که بهعنوان نمونه دیده شده، نقد خواهد شد.